Της Κατερίνας Μυλωνά
Οι επιστήμονες φιλοδοξούν να βάλουν… «έξυπνα γυαλιά» σε άτομα προχωρημένης ηλικίας, για να γίνουν περισσότερο αποδοτικά στη δουλειά τους. Το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας συμμετέχει στο σημαντικό ευρωπαϊκό έργο See Far, που στόχο έχει να συμβάλει καθοριστικά στη βελτίωση της ποιότητας ζωής του γηράσκοντος εργατικού δυναμικού. Το έργο See Far χρηματοδοτείται από το Horizon 2020 με 4 εκατ. ευρώ για τα επόμενα τρία χρόνια με τη συμμετοχή δώδεκα εταίρων από πέντε διαφορετικές χώρες, μεταξύ των οποίων πανεπιστήμια, ερευνητικά κέντρα και επιχειρήσεις. Σκοπός του έργου είναι η κατασκευή «έξυπνων γυαλιών» τα οποία, σε συνδυασμό με εφαρμογή που θα εγκαθίσταται στο κινητό τηλέφωνο, θα προσφέρει μια ψηφιακή λύση για την υποστήριξη του γηράσκοντος εργατικού δυναμικού με προβλήματα όρασης, με στόχο να συμβάλουν στη δημιουργία ενός υγιούς, ασφαλούς και πιο παραγωγικού περιβάλλοντος εργασίας. Η καινοτομία αυτή θα συμβάλει στην απρόσκοπτη συνέχιση της επαγγελματικής ζωής, βοηθώντας το εργατικό δυναμικό να διατηρεί και να ανανεώνει τις εργασιακές και προσωπικές του δεξιότητες, υποστηρίζοντας τον ανεξάρτητο και υγιή τρόπο διαβίωσης.
Το See Far θα εξασφαλίσει τη δημιουργία ενός προσαρμοστικού, έξυπνου περιβάλλοντος εργασίας και διαβίωσης (augmented reality workspace). Τα έξυπνα γυαλιά See Far θα προσαρμόζονται στις ανάγκες των χρηστών και θα βελτιώνουν τον τρόπο που αντιλαμβάνονται τον περιβάλλοντα χώρο, διασφαλίζοντας την ασφαλέστερη εξερεύνηση σε εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους. Το τελευταίο θα επιτευχθεί μέσω της δημιουργίας ενός εξατομικευμένου εικονικού βοηθού ο οποίος θα ενσωματώνει τεχνολογίες οφθαλμικής ιχνηλάτησης, μηχανικής μάθησης και επαυξημένης πραγματικότητας.
Από το ΙΤΕ συμμετέχουν το Τμήμα Βιοϊατρικών Ερευνών του Ινστιτούτου Μοριακής Βιολογίας και Βιοτεχνολογίας, που βρίσκεται στα Ιωάννινα, καθώς και το Εργαστήριο Υπολογιστικής Βιοϊατρικής του Ινστιτούτου Πληροφορικής του Ιδρύματος, στο Ηράκλειο.
Συντονιστής του έργου είναι, από την Ισπανία ο καθηγητής Ramon Gonzalez Carvajal, από το Πανεπιστήμιο της Σεβίλλης, όπου έγινε η πρώτη συνάντηση των εταίρων τον περασμένο Ιανουάριο.
Από τα Ιωάννινα συμμετέχουν οι καθηγητές, Θεόδωρος Φώτσης και Δημήτριος Ι. Φωτιάδης ενώ από το Ηράκλειο οι καθηγητές Μανώλης Τσικνάκης και Κωνσταντίνος Μαριάς. Ο κ. Τσικνάκης εξηγεί στην «Π» πως «η κοινοπραξία κατά τη διάρκεια του έργου θα παράξει μια σειρά από πρωτότυπα της λύσης See Far, τα οποία θα χρησιμοποιηθούν εκτεταμένα σε δύο πιλοτικά προγράμματα, στο πλαίσιο των οποίων θα γίνει η αξιολόγηση και κλινική επικύρωση της τεχνολογίας. Τα τελευταία θα αναπτυχθούν με τέτοιο τρόπο ώστε εύκολα να γίνει η μαζική παραγωγή τους και γρήγορα αυτή η καινοτόμος λύση να παρουσιαστεί στην αγορά ως τελικό προϊόν». Τα προβλήματα όρασης τα οποία θα μελετηθούν στο πλαίσιο του έργου είναι τα εξής: πρεσβυωπία, διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια, γλαύκωμα, καταρράκτης, ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας. «Γενικότερα, τα αποτελέσματα του έργου θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε οτιδήποτε πρόβλημα μπορεί να προκαλέσει μειωμένη όραση σε ηλικιωμένους, όπως είναι το γλαύκωμα. Τα γυαλιά θα διαθέτουν (μικρο)κάμερα που θα φωτογραφίζει τον αμφιβληστροειδή και θα μπορεί να υπολογίζει το ρίσκο για ασθένειες, όπως διαβήτης και υπέρταση, ενώ θα εντοπίζει τα προβλήματα όρασης και θα βοηθάει με προσωποποιημένους αλγορίθμους και τεχνικές επαυξημένης πραγματικότητας τους χρήστες να κατανοήσουν καλύτερα το περιβάλλον τους και να κινηθούν μέσα σε αυτό» εξηγεί ο καθηγητής. Σημειώνει πως τα έξυπνα γυαλιά See Far δεν αφορούν μόνο ηλικιωμένα άτομα αλλά και άλλες ηλικιακές κατηγορίες που έχουν κάποια από τα παραπάνω προβλήματα όρασης. Στο πλαίσιο του έργου η λύση See Far θα αξιολογηθεί από γηράσκον εργατικό δυναμικό.
Σε ερώτηση αν είναι ένα πρώτο βήμα για να δουν ακόμα και τυφλοί απαντά: «Όχι, η λύση See Far δεν απευθύνεται σε τυφλούς ανθρώπους αφού τα “έξυπνα γυαλιά” δημιουργούν ένα περιβάλλον επαυξημένης πραγματικότητας για να καθοδηγούν τον τελικό χρήστη».